Fiziki Təhlükəsizlik Nədir?
Təhdidlərin artması ilə fiziki aktivlərin, məlumatların və işçilərinizin təhlükəsizliyini təmin etmək bugünkü biznes sahibləri üçün ən vacib məsələdir. Nəticə etibarilə, təşkilatlar fiziki məlumatlarının və işçilərinin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün fiziki təhlükəsizlik sistemlərinə üstünlük verirlər.
Bu məqalədə biz biznesinizə qarşı bir çox təhdidləri və fiziki təhlükəsizlik tədbirlərini tətbiq etməyin sizin biznesinizin necə qoruya biləcəyini müzakirə edəcəyik. Girişə nəzarət sistemlərindən tutmuş video müşahidə və analitikaya qədər biz bütün ən son və ən effektiv təhlükəsizlik tədbirlərini əhatə edəcəyik.
Fiziki təhlükəsizlik, təşkilatların, müəssisələrin və fərdi şəxslərin mülkiyyətini, məlumatlarını və resurslarını fiziki təhdidlərdən qorumaq üçün nəzərdə tutulmuş tədbirlər sistemidir. Bu tədbirlər, fiziki obyektlərin, məlumat mərkəzlərinin, işçilərin və digər resursların icazəsiz giriş, oğurluq, vandalizm kimi təhdidlərdən qorunmasını təmin edir. Fiziki güvənlik, kibertəhlükəsizliklə sıx bağlıdır, çünki hər hansı bir fiziki təhlükəsizlik zəifliyi kiber hücumların uğurlu olma ehtimalını artıra bilər. Fiziki güvənlik tədbirləri, təhlükəsizlik kameraları, giriş nəzarəti sistemləri, təhlükəsizlik mühafizəçiləri və digər texnoloji və mexaniki vasitələrdən istifadə etməklə həyata keçirilir.
Fiziki təhlükəsizlik niyə vacibdir?
Sürətlə dəyişən dünyamızda təhlükəsizlik təhdidləri ümumi çağırışa çevrilib. Güclü fiziki təhlükəsizlik tədbirlərindən xəbərdar olmaq və həyata keçirmək çox vacibdir.Fiziki təhlükəsizlik təhlükəsiz mühit yaradır və müəssisələrə təhlükə və təhdidləri baş verməmişdən əvvəl görməyə imkan verir.
Fiziki təhlükəsizlik ən çox da müəssisələr üçün vacibdir, çünki o, binaya icazəsiz daxil olmaqdan qorunmağa kömək edir və oğurluq və ya vandalizmin qarşısını alır. Hərtərəfli fiziki təhlükəsizlik sisteminə malik olmaq həm də işçilərin iş yerində özlərini təhlükəsiz hiss etmələrini təmin edir.
Bu təhlükəsizlik növü təkcə fiziki qorunma ilə bağlı deyil, həm də gündəlik olaraq biznesin düzgün işləməsi üçün vacibdir. Turniketlər, giriş-nəzarət sistemləri, təhlükəsizlik kameraları və s, kimi effektiv təhlükəsizlik tədbirlərinə malik olmaq daxili təhdidlərin qarşısını almağa və mühüm olan həssas məlumatların təhlükəsizliyini təmin etməyə kömək edə bilər. Bu şirkətin reputasiyasını qorumağa da kömək edir.
Fiziki Təhlükəsizlik Sisteminin Əsas Elementləri:
1.Monitorinq
Yüksək rezolyusiyaya malik kameralar, geniş şəkildə görüş imkanı verirlər. Bu kameralar, bir sahəni izləmək və potensial təhlükələri müəyyən etmək üçün istifadə olunur. Həmçinin perimetr monitorinqi vasitəsilə bir mülkiyyətin sərhədlərinin ətrafını sensorlarla izləmək imkanı əldə edilə bilər. Bu sensorlar, potensial təhlükələrin erkən aşkarlanması və qabağının alınması üçün mülkiyyət ətrafındakı fəaliyyəti izləyir.
2. Girişə Nəzarət (Access control)
Girişə nəzarət üçün ən geniş yayılmış üsullara Biometrik Sistemlər aiddir. Barmaq, üz və ya göz torunun tanınması kimi biometrik identifikasiya sistemləri risksiz girişi təmin edir. Bundan əlavə smart kartlar vasitəsilə mərkəzləşdirilmiş nəzarət və audit qeydi ilə girişi idarə edir. Həmçinin girişə nəzarət siyahıları (ACL), sistemə kimin giriş imtiyazlarının olduğunu təyin edir.
Nəzarət Sistemləri
Müşahidə sistemləri obyekt daxilində fəaliyyətlərin monitorinqində və qeydə alınmasında mühüm rol oynayır, təhlükəsizlik işçiləri üçün hər hansı bir təhdidin uğurlu nəticələnməsi halında sübutlar təqdim edir.Əsas komponentləri bunlardır:
- CCTV Kameraları: Qapalı dövrəli televiziya (CCTV) kameraları obyekt daxilində müxtəlif ərazilərin video görüntülərini izləmək və qeyd etmək, cinayət fəaliyyətinin qarşısını almaq və hadisədən sonrakı araşdırmaları asanlaşdırmaq üçün yerləşdirilir.
- Hərəkət Detektorları: Hərəkət detektorları xüsusi ərazilərdə hərəkət aşkar edildikdə həyəcan siqnalları verir və ya kameraları işə salır, təhlükəsizlik işçilərini potensial müdaxilələr və ya icazəsiz fəaliyyətlər barədə xəbərdar edir.
- Hücumun aşkarlanması sistemləri: Təhlükəsizliyin aşkarlanması sistemləri təhlükəsiz ərazilərə icazəsiz girişi və ya hərəkəti aşkar etmək üçün sensorlardan istifadə edir, təhlükəsizlik işçilərini real vaxt rejimində potensial pozuntular barədə xəbərdar edir.
3. Fiziki Maneələr
Bura mülkiyyətin perimetrini gücləndirilmiş materiallar və müntəzəm texniki qulluq ilə qorumaq aiddir. Bundan əlavə turniketlər və qapılar ilə idarə olunan giriş nöqtələri, yalnız icazəli şəxslərin keçməsinə imkan verir. Avtomobil maneələri isə nəqliyyat vasitələrinin girişini idarə etmək üçün dayaqlar və maneələrin tətbiq edilməsidir.
4.Təhlükəsizlik personalları
Təhlükəsizlik personalları fiziki təhlükəsizlik tədbirlərinin həyata keçirilməsində və həyata keçirilməsində, təhdidlərin qarşısını almaq və fövqəladə hallara cavab vermək üçün fəaliyyət göstərən insanlardır. Təhlükəsizlik personalları bunlardır:
- Mühafizəçilər və Patrullar: Mühafizəçilər təyin olunmuş əraziləri patrul edir, müşahidə lentlərinə nəzarət edir və təhlükəsizlik insidentlərinə cavab verir, insanların və əmlakın təhlükəsizliyini və təhlükəsizliyini təmin edir.
- Qəbul işçiləri və qapıçılar: Qəbul işçiləri və qapıçılar bina və obyektlərə girişə nəzarət edir, ziyarətçilərin şəxsiyyətini yoxlayır və təhlükəsizlik protokollarına riayət olunmasını təmin edir.
- Fövqəladə Hallara Cavab Qrupları: Təlimli fövqəladə hallara cavab qrupları müxtəlif təhlükəsizlik insidentləri, o cümlədən tibbi fövqəladə hallar, yanğınlar və zorakılıq aktları, riskləri azaltmaq və fərdlərə və aktivlərə zərəri minimuma endirmək üçün təchiz edilmişdir.
Fiziki təhlükəsizlik tədbirləri və üsulları
Bir neçə fiziki təhlükəsizlik tədbirləri var, lakin fiziki təhlükəsizliyin əsas növləri dörd geniş kateqoriyaya bölünür: Qadağan etmə , Aşkarlama , Gecikmə və Cavab vermə .
Qadağan etmə – Qadağanedici fiziki təhlükəsizlik tədbirləri müdaxilə edənləri təhlükəsiz ərazidən kənarda saxlamağa yönəlmiş fəaliyyətlərdir.Buradaki üsullara hündür perimetri hasarlar, tikanlı məftillər, ərazinin aktiv mühafizəsi olduğunu bildirən işarələr, video kameraları və giriş nəzarəti daxildir. Bütün bunlar cinayətkarlara açıq mesaj vermək üçün nəzərdə tutulub ki, sərhədi pozmaq təkcə çətin deyil, həm də onların tutulma ehtimalı yüksəkdir.
Aşkarlama – Aşkarlama, yuxarıda qeyd olunan çəkindirmə tədbirlərini keçə bilsələr, hər hansı müdaxilə edənləri tutmaq üçün işləyir. Bəzi cinayətkarlar bir binaya girmək üçün işçidən qurtula bilərlər- arxadan qaçma kimi tanınır .Bu hallarda, onların varlığını tez bir zamanda aşkar edə biləcək fiziki təhlükəsizlik tədbiri çox vacibdir. Bunlara yəqin ki, tanış olduğunuz bir çox fiziki təhlükəsizlik sistemi daxildir. Fiziki təhlükəsizlik nəzarəti nümunələrinə CCTV kameraları, hərəkət sensorları, müdaxilə siqnalları və AI analitikası kimi ağıllı xəbərdarlıq texnologiyası daxildir. Təcavüzkar tez bir zamanda aşkar edilərsə, bu, təhlükəsizlik işçilərinin onların daha da getməsini gecikdirməsini və lazım gəldikdə hüquq-mühafizə orqanları ilə əlaqə saxlamağı asanlaşdırır.
Gecikdirmə – Bir neçə fiziki təhlükəsizlik sisteminin bir neçə rolu olduğunu görəcəksiniz: onlar həm qarşısını ala, həm də aşkarlaya bilər. Yuxarıdakı fiziki təhlükəsizlik tədbirlərinin çoxu həm də müdaxilə edənləri effektiv şəkildə gecikdirir,müdaxilə edəni yavaşladır və onların tutulmasını asanlaşdırır.
Cavab vermə – Təcavüzkarlara cavab vermək və hərəkətə keçmək üçün texnologiya və proseslərə sahib olmaq fiziki təhlükəsizlik üçün çox vacibdir, lakin çox vaxt diqqətdən kənarda qalır.Cavab vermə fiziki təhlükəsizlik tədbirlərinə rabitə sistemləri, mühafizəçilər, təyin edilmiş ilk müdaxiləçilər və saytın bağlanması və hüquq-mühafizə orqanlarının xəbərdar edilməsi prosesləri daxildir.
Analitikanın və süni intellektin önəmi
Fiziki təhlükəsizlik texnologiyaları gün ərzində böyük miqdarda məlumat daxil edə bilər.Bu məlumatlar smart analitika ilə gücləndirilə bilər. Süni intellekt ( AI ) tərəfindən dəstəklənən analitika bütün bu məlumatları emal edə və təhlükəsizlik komandanız üçün faydalı,anlaşıqlı şəkildə təqdim edərək onlara dəyərli vaxtlarına qənaət etdirərək daha sürətli, daha yaxşı qərarlar qəbul etməyə kömək edə bilər.
Analitika platformaları və imkanları son dərəcə müxtəlifdir və indi bir çox müxtəlif fiziki təhlükəsizlik alətlərinin yarada biləcəyi problemlər üçün həllər var. Məsələn, ağıllı video analitikası insanlar və nəqliyyat vasitələri kimi müvafiq cisimləri müəyyən edə, eyni zamanda işçilərin vaxtını itirə biləcək yalan xəbərdarlıqları süzgəcdən keçirə bilər. Analitika həmçinin hadisələrin xülasəsini tərtib edə və araşdırmaq istədiyiniz məlumatların hesabatlarını yarada bilər, bura təhdidlərə görə işə düşən siqnalların sayı və ya fiziki təhlükəsizlik cihazınızın performansı ilə bağlı məlumatlar ola bilər.
Ən sonda aldığımız bu analiz edilmiş məlumatlar biznes əməliyyatları və uyğunluq üçün çox dəyərlidir. Bir çox şirkətlərin hərtərəfli hesabat və audit yolları tələb edən fiziki təhlükəsizlik siyasətləri var. Analitika bu məlumatları əlçatan formatda təqdim etməyə kömək edir və təhlükəsizlik işçiləri üçün ümumi uyğunluq prosesini asanlaşdırır və daha səmərəli edir. Fiziki təhlükəsizlik planınızın zamanla necə işlədiyini nəzərdən keçirərək, onu necə təkmilləşdirəcəyinizi daha yaxşı anlamağınıza kömək edir.
Fiziki təhlükəsizlik tədbirlərinin planlaşdırılması
Fiziki təhlükəsizlik tədbirlərinin layihələndirilməsinə gəldikdə, riskləri və zəiflikləri effektiv şəkildə azaltmaq üçün sistematik yanaşma çox vacibdir. Burada əsas addımlar bunlardır :
1.Riskin Qiymətləndirilməsi: Obyekt və ya ətraf mühitə xas olan potensial təhlükələri və zəiflikləri müəyyən etmək üçün hərtərəfli qiymətləndirmə aparılır. Daha sonra müvafiq olaraq təhlükəsizlik tədbirlərinə üstünlük vermək üçün müxtəlif risklərin ehtimalı və potensial təsiri qiymətləndirilir.
2.Təhlükəsizlik Planlaması: Müəyyən edilmiş riskləri həll etmək üçün addımları, siyasətləri və prosedurları əks etdirən hərtərəfli təhlükəsizlik planları hazırlanılır. Bundan sonra təhlükəsizlik tədbirlərinin ardıcıl icrasını təmin etmək üçün girişə nəzarət, müşahidə və cavab protokolları üçün aydın təlimatlar hazırlanılır.
3.Fiziki Plan: Təhlükəsizlik tədbirlərini həyata keçirərkən ərazinin quruluşunu, arxitekturasını və ətrafını nəzərə almaq önəmlidir. Həssas ərazilərə girişi məhdudlaşdırmaq üçün təhlükəsiz ərazilər və zonalar dizayn etmək və perimetrin təhlükəsizliyini artırmaq üçün təbii maneələrdən və abadlıqdan istifadə etmək lazımdır.
4.Texnologiya İnteqrasiyası : Fiziki təhlükəsizlik tədbirlərinin effektivliyini artırmaq üçün texnologiyadan istifadə edilməlidir. Problemsiz monitorinq və reaksiya imkanları üçün nəzarət kameraları və müdaxilənin aşkarlanması sistemləri ilə girişə nəzarət sistemlərini birləşdirərək səmərəliliyi artırmaq hədəflənir.
Fiziki Təhlükəsizlikdə Ən Yaxşı Təcrübələr
Effektiv fiziki təhlükəsizlik tədbirlərini saxlamaq üçün ən yaxşı təcrübələrin tətbiqi vacibdir. Burada nəzərə alınmalı olan bəzi əsas prinsiplər var
1.Laylı Müdafiə Yanaşması: İxtisarlar yaratmaq və potensial zəiflikləri azaltmaq üçün çoxsaylı təhlükəsizlik tədbirləri həyata keçirərək laylı müdafiə strategiyası tətbiq edilməlidir. Üst-üstə düşən müdafiə təbəqələrini yaratmaq üçün fiziki maneələri, girişə nəzarət sistemlərini, nəzarəti və təhlükəsizlik işçilərini birləşdirmək və bu üsulları bir yerdə işlətmə vacibdir.
2.İşçilərin təlimi və maarifləndirilməsi: Təhlükəsiz mühitin saxlanmasında onların fəal iştirakını təmin etmək üçün işçiləri təhlükəsizlik siyasətləri, prosedurları və ən yaxşı təcrübələr haqqında maarifləndirmək lazımdır. Sayıqlıq mədəniyyətini inkişaf etdirərək və işçilərin şübhəli fəaliyyətlər və ya təhlükəsizlik problemləri barədə dərhal məlumat verməsini tələb etmək lazımdır
3.Daimi Baxım və Test: Optimal performans və etibarlılığı təmin etmək üçün təhlükəsizlik avadanlıqları müntəzəm olaraq yoxlanılmalı və onlara qulluq edilməlidir .Təhlükəsizlik tədbirlərinin effektivliyini qiymətləndirmək və təkmilləşdirilməli olan sahələri müəyyən etmək üçün müntəzəm sınaqlar və təlimlər keçirilməlidir.
4.Hüquq-mühafizə orqanları ilə əməkdaşlıq: Təhlükəsizlik tədbirlərini gücləndirmək və təhlükəsizlik insidentlərinə sürətli reaksiya vermək üçün yerli hüquq-mühafizə orqanları ilə tərəfdaşlıq əlaqələri qurmaq vacibdir. Potensial təhdidləri aktiv şəkildə müəyyən etmək və azaltmaq üçün müvafiq məlumatları buna müdaxilə səlahiyyəti olan orqanlarla paylaşın.
Fiziki təhlükəsizlik haqqında son fikirlər
Nəticə olaraq Fiziki təhlükəsizlik biznesinizin uğurunun əsasını təşkil edir.Fiziki təhlükəsizlik aktivlərin , insanların və məlumatların müxtəlif təhlükə və zəifliklərdən qorunmasında mühüm rol oynayır. Kompleks fiziki təhlükəsizlik tədbirlərini həyata keçirməklə təşkilatlar məhsuldarlığa, təhlükəsizliyə və dincliyə kömək edən təhlükəsiz mühitlər yarada bilərlər. Bununla belə, daim dəyişən təhdidlər səbəbindən yaranan riskləri və problemləri həll etmək üçün fiziki təhlükəsizlik tədbirlərini davamlı olaraq qiymətləndirmək və uyğunlaşdırmaq vacibdir . Əməkdaşlıq, innovasiya və ən yaxşı təcrübələrə sadiqlik sayəsində təşkilatlar inkişaf edən təhdidlərdən qorunmağa və insanların ,aktivlərin təhlükəsizliyini təmin etməyə qadir olan möhkəm fiziki təhlükəsizlik sistemləri qura bilərlər.
